Nga Nick Lichtenberg
Në një bisedë të sinqertë dhe gjithëpërfshirëse në kanalin YouTube të Nikhil Kamath, kapitalisti legjendar i sipërmarrjeve Vinod Khosla – bashkëthemelues i Sun Microsystems dhe një nga njerëzit më me ndikim në biznes sipas FORTUNE – dha një këshillë të qartë për brezin Gen Z. Ajo mund të shihet si një paralajmërim i fortë ose si pragmatizëm i thjeshtë: aftësia më e rëndësishme sot për të rinjtë nuk është specializimi, por aftësia për të mësuar shpejt dhe për t’u përshtatur vazhdimisht.
Arsyeja? Thjesht dhe me peshë:
“ChatGPT mund t’ju mësojë çdo fushë të re.”
Në këtë mënyrë, rrugët tradicionale akademike dhe paketat e fiksuara të aftësive po bëhen gjithnjë e më të pavlefshme.
Titulli i episodit ishte edhe më i drejtpërdrejtë: “Diplomat universitare po bëhen të padobishme.”
—
AI do të transformojë çdo profesion
Khosla parashikon se brenda 3 deri në 5 vite, inteligjenca artificiale do të jetë në gjendje të kryejë 80% të 80% të të gjitha profesioneve – domethënë shumicën absolute të funksioneve të çdo pune. Ai beson se, përveç përjashtimeve të vogla (si kufizime nga rregulloret), AI do të arrijë të bëjë deri edhe ndërhyrje kirurgjikale në tru apo zemër me saktësi të lartë.
—
Mos zgjidh një profesion – zhvillo fleksibilitetin
Për një 22-vjeçar që pyet ku duhet të përqendrohet, Khosla përgjigjet:
“Optimizoni karrierën për fleksibilitet, jo për një profesion të vetëm.”
Ai thekson se vlera e të nxënit qëndron jo në zotërimin e një zanati të vetëm si saldimi, financa apo kontabiliteti, por në zhvillimin e aftësisë për të mësuar.
Vetë ai, në moshën 70-vjeçare, pohon se po mëson më shpejt se kurrë. Çdo i ri duhet të synojë të zhvillojë këtë kapacitet – duke menduar nga parimet e para dhe duke hyrë në fusha të ndryshme si fizika, biologjia apo financa, sepse AI do ta ndihmojë për të përthithur dijen shpejt.
—
Më shumë rëndësi ka mënyra e të menduarit se sa vetë aftësia teknike
Edhe disiplina si shkenca kompjuterike kanë vlerë sot jo për kodimin në vetvete (sepse AI mund ta bëjë), por për mënyrën e të menduarit dhe për kuptimin e sistemeve e arkitekturave që ajo disiplinë nxit.
Sipas Khosla-s, një individ duhet të ndjekë një rrugë në të cilën njohuritë dhe aftësitë i rriten në mënyrë të përbërë, njësoj si interesi i përbërë në financë.
Cilësia e sipërmarrësit është vendimtare
Për të rinjtë që duan të bëhen sipërmarrës, ai jep këtë paralajmërim:
“Kush nuk përdor AI do të bëhet i parëndësishëm përballë atyre që e përdorin.”
Suksesi, sipas tij, do të varet nga cilësia e sipërmarrësit: aftësia për të menduar strategjikisht, për të përzgjedhur ekipin e duhur dhe për të ditur kujt t’i besosh për këshilla.
Nuk mungojnë teknologjia dhe kapitali – mungojnë sipërmarrësit e shkëlqyer.
Një të ardhme ku shërbimet bazë do jenë falas
Khosla parashikon një të ardhme ku shërbime si arsimi, mjekësia dhe këshillimi ligjor do të jenë pothuajse falas, falë ndikimit deflacionar të AI.
Brenda 20-25 viteve, thotë ai, 10,000 dollarë mund të blejnë më shumë mallra dhe shërbime sesa 50,000 dollarë sot.
Debati i madh për punësimin në epokën e AI
Khosla nuk është i vetmi që komenton të ardhmen e punës për Gen Z. CEO i Anthropic Dario Amodei dhe CEO i Nvidia Jensen Huang po debatojnë mbi ndikimin e AI në vendet e punës.
Geoffrey Hinton (i quajtur “babai i AI”) parashikon që vetëm më të aftët do të mbeten të punësuar.
Nga ana tjetër, Huang dhe kryetari i Fed-it Jerome Powell janë më optimistë dhe pajtohen me Khosla-n se:
kreativiteti dhe të nxënit i vazhdueshëm do të gjenerojnë vende të reja pune.
A po humbet vlera e diplomës universitare?
Ekonomisti i Goldman Sachs, Jan Hatzius, konstaton se “ punesimi I sigurt që ofronte një diplomë universitare po zhduket.
Edhe Brad DeLong nga Berkeley pajtohet, por fajëson pasigurinë politike, jo AI-n.
Sipas tij, shumë të rinj nuk punësohen sepse firmat kanë frikë nga pasojat e paqëndrueshmërisë ekonomike.
Ndërkohë, Fed-i shpreh rezerva për premtimet revolucionare të AI.
Sipas tyre, mund të jetë një shpikje e rëndësishme si dinamot elektrike, por ndoshta nuk do sjellë revolucionin ekonomik që disa presin.
Gen Z kërkon më shumë lidhje njerëzore
Starbucks do të mbyllë dyqanet mobile-only për t’u fokusuar te mikpritja dhe ndërveprimi njerëzor,
sepse Gen Z po kërkon më shumë lidhje sociale dhe përvojë.
Edhe pse shpesh kritikohen për mungesë aftësish sociale, Gen Z po ecën me ritme të ngjashme menaxheriale si gjeneratat më parë, sipas analizës së Glassdoor.
Mesazhi final i Khosla-s:
Mëso, përshtatu, rritu!
Në fund, mesazhi i Khosla për brezin e ri është i qartë:
Në një botë që po ndryshon me shpejtësi nga AI, aftësia për të mësuar gjëra të reja dhe për t’u përshtatur vazhdimisht do të jetë dalluesi kryesor për sukses dhe mbijetesë.
Kapaciteti njerëzor për të mësuar është i pafund.
