Apel për studentët shqiptarë
nga Arben MALAJ
CEO i Nvidia: “Nëse do isha 20 vjeç sot, ky është drejtimi ku do të përqendrohesha në universitet.”
Nëse Jensen Huang, bashkëthemelues dhe CEO i kompanisë më të vlefshme në botë, Nvidia do të ishte një student 22-vjeçar që sapo ka diplomuar në vitin 2025, ai thotë se do të zgjidhte të studionte shkencat fizike.
Gjatë një vizite në Pekin të mërkurën, Huang u pyet nga një gazetar: “Nëse do të ishit një Jensen 22-vjeçar që sapo ka diplomuar sot, por me të njëjtat ambicie, çfarë do të zgjidhnit të studionit?”
Huang u përgjigj: “Jensen-i i ri, 20-vjeçar, që sapo ka përfunduar studimet, me shumë mundësi do të kishte zgjedhur më shumë shkenca fizike sesa shkenca softuerike” – duke shtuar se ai vetë kishte mbaruar universitetin dy vite më herët, në moshën 20-vjeçare.
Çfarë janë shkencat fizike?
Ndryshe nga shkencat e jetës, shkencat fizike përqendrohen në sistemet jo të gjalla dhe përfshijnë fusha si fizika, kimia, astronomia dhe shkencat e tokës.
Jensen Huang mori diplomën në inxhinieri elektrike në Universitetin Shtetëror të Oregonit në vitin 1984 dhe më pas një master në të njëjtën fushë në Universitetin e Stanfordit në 1992.
Rreth një vit më vonë, në prill 1993, ai bashkëthemeloi Nvidia-n me dy inxhinierë të tjerë, Chris Malachowsky dhe Curtis Priem, gjatë një mëngjesi në një restorant Denny’s në San Jose, Kaliforni.
Nën drejtimin e Huang, Nvidia është shndërruar në një superfuqi teknologjike që javën e kaluar kaloi vlerën rekord prej 4 trilionë dollarësh në kapitalizim tregu, kompania e parë në histori që e arrin këtë.
Pse shkencat fizike tani?
Edhe pse Huang nuk dha një arsye të drejtpërdrejtë përse do të zgjidhte shkencat fizike sot, ai ka qenë prej kohësh një përkrahës i fuqishëm i asaj që e quan “Inteligjenca Artificiale Fizike”, valës së ardhshme të teknologjisë.
Në prill të këtij viti, gjatë Forumit Hill & Valley në Uashington DC, ai shpjegoi se AI ka kaluar disa faza:
- AI e Perceptimit nisi rreth 12-14 vite më parë me daljen e AlexNet (2012), që i dha mundësinë kompjuterëve të njihnin imazhe nëpërmjet “deep learning”.
- AI Gjenerative, ku modelet gjenerojnë përmbajtje të re (gjuhë, imazhe, kod, etj.) duke kuptuar kuptimin e informacionit.
- AI e Arsyetimit, faza aktuale, ku AI mund të kuptojë, të gjenerojë, të zgjidhë probleme dhe të njohë situata të reja.
“AI me aftësi arsyetuese mund të krijojë robotë digjitalë, ‘agentic AI’, që janë si punëtorë digjitalë me inteligjencë” – tha Huang.
Çfarë është AI Fizike?
Valë e ardhshme që Huang thekson është AI Fizike, e cila kërkon kuptimin e ligjeve të fizikës, si forca e fërkimit, inercia, shkak-pasojë etj.
Për shembull:
Të parashikosh ku do rrokulliset një top.
Të përcaktosh sa forcë duhet të ushtrohet për të mbajtur një objekt pa e dëmtuar.
Të kuptosh nëse një këmbësor ndodhet pas një makine, edhe nëse nuk shihet drejtpërdrejt.
:Kur e vendos AI-n fizike në një objekt fizik si një robot – atëherë ke robotikë” – tha ai.
“Kjo është thelbësore tani, sepse po ndërtojmë fabrika dhe impiante të reja në të gjithë SHBA-në.”
Ai shtoi:
“Shpresoj që gjatë 10 viteve të ardhshme, këto fabrika të jenë shumë të automatizuara dhe robotike, për të na ndihmuar të përballojmë mungesën e fuqisë punëtore në mbarë botën.”
Përmbledhje për studentët dhe të rinjtë:
Jensen Huang këshillon që për karrierën e së ardhmes, studimi i shkencave fizike, me aplikime në AI, robotikë dhe teknologji të avancuar, mund të jetë më thelbësor sesa vetë softueri tradicional.
EApel per studentet shqiptare.
CEO i Nvidia: “Nëse do isha 20 vjeç sot, ky është drejtimi ku do të përqendrohesha në universitet.”
Nëse Jensen Huang, bashkëthemelues dhe CEO i kompanisë më të vlefshme në botë, Nvidia do të ishte një student 22-vjeçar që sapo ka diplomuar në vitin 2025, ai thotë se do të zgjidhte të studionte shkencat fizike.
Gjatë një vizite në Pekin të mërkurën, Huang u pyet nga një gazetar: “Nëse do të ishit një Jensen 22-vjeçar që sapo ka diplomuar sot, por me të njëjtat ambicie, çfarë do të zgjidhnit të studionit?”
Huang u përgjigj – Jensen-i i ri, 20-vjeçar, që sapo ka përfunduar studimet, me shumë mundësi do të kishte zgjedhur më shumë shkenca fizike sesa shkenca softuerike,”
duke shtuar se ai vetë kishte mbaruar universitetin dy vite më herët, në moshën 20-vjeçare.
Çfarë janë shkencat fizike?
Ndryshe nga shkencat e jetës, shkencat fizike përqendrohen në sistemet jo të gjalla dhe përfshijnë fusha si fizika, kimia, astronomia dhe shkencat e tokës.
Jensen Huang mori diplomën në inxhinieri elektrike në Universitetin Shtetëror të Oregonit në vitin 1984 dhe më pas një master në të njëjtën fushë në Universitetin e Stanfordit në 1992.
Rreth një vit më vonë, në prill 1993, ai bashkëthemeloi Nvidia-n me dy inxhinierë të tjerë, Chris Malachowsky dhe Curtis Priem, gjatë një mëngjesi në një restorant Denny’s në San Jose, Kaliforni.
Nën drejtimin e Huang, Nvidia është shndërruar në një superfuqi teknologjike që javën e kaluar kaloi vlerën rekord prej 4 trilionë dollarësh në kapitalizim tregu – kompania e parë në histori që e arrin këtë.
Pse shkencat fizike tani?
Edhe pse Huang nuk dha një arsye të drejtpërdrejtë përse do të zgjidhte shkencat fizike sot, ai ka qenë prej kohësh një përkrahës i fuqishëm i asaj që e quan “Inteligjenca Artificiale Fizike”, valës së ardhshme të teknologjisë.
Në prill të këtij viti, gjatë Forumit Hill & Valley në Uashington DC, ai shpjegoi se AI ka kaluar disa faza:
- AI e Perceptimit – nisi rreth 12-14 vite më parë me daljen e AlexNet (2012), që i dha mundësinë kompjuterëve të njihnin imazhe nëpërmjet “deep learning”.
- AI Gjenerative, ku modelet gjenerojnë përmbajtje të re (gjuhë, imazhe, kod, etj.) duke kuptuar kuptimin e informacionit.
- AI e Arsyetimit, faza aktuale, ku AI mund të kuptojë, të gjenerojë, të zgjidhë probleme dhe të njohë situata të reja.
“AI me aftësi arsyetuese mund të krijojë robotë digjitalë, ‘agentic AI’, që janë si punëtorë digjitalë me inteligjencë” – tha Huang.
Çfarë është AI Fizike?
Valë e ardhshme që Huang thekson është AI Fizike, e cila kërkon kuptimin e ligjeve të fizikës, si forca e fërkimit, inercia, shkak-pasojë etj.
Për shembull:
Të parashikosh ku do rrokulliset një top.
Të përcaktosh sa forcë duhet të ushtrohet për të mbajtur një objekt pa e dëmtuar.
Të kuptosh nëse një këmbësor ndodhet pas një makine, edhe nëse nuk shihet drejtpërdrejt.
“Kur e vendos AI-n fizike në një objekt fizik si një robot – atëherë ke robotikë” – tha ai.
“Kjo është thelbësore tani, sepse po ndërtojmë fabrika dhe impiante të reja në të gjithë SHBA-në.”
Ai shtoi:
“Shpresoj që gjatë 10 viteve të ardhshme, këto fabrika të jenë shumë të automatizuara dhe robotike, për të na ndihmuar të përballojmë mungesën e fuqisë punëtore në mbarë botën.”
Përmbledhje për studentët dhe të rinjtë:
Jensen Huang këshillon që për karrierën e së ardhmes, studimi i shkencave fizike, me aplikime në AI, robotikë dhe teknologji të avancuar, mund të jetë më thelbësor sesa vetë softueri tradicional.
E ardhmja i përket atyre që kombinojnë:
(I) arsyetimin,
(II) inteligjencën artificiale dhe
(III) njohuritë fizike për të ndërtuar botën e re teknologjike.
